Bệnh khớp gối là một vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên thế giới, đặc biệt ở những người trung niên và cao tuổi. Theo các nguồn y tế uy tín, đây là thuật ngữ chỉ chung các tình trạng tổn thương, viêm nhiễm hoặc rối loạn chức năng tại vùng khớp gối – một trong những khớp lớn nhất và phức tạp nhất của cơ thể. Khớp gối đóng vai trò quan trọng trong việc chịu lực và hỗ trợ vận động hàng ngày, nhưng dễ bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố. Bài viết này sẽ tập trung giải thích rõ ràng bệnh khớp gối là gì cùng các dấu hiệu nhận biết sớm, giúp bạn dễ dàng theo dõi và hiểu vấn đề một cách toàn diện. Nội dung được tham vấn bởi Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, với kinh nghiệm phong phú trong lĩnh vực xương khớp.
Bệnh khớp gối là gì?
Bệnh khớp gối không phải là một bệnh lý cụ thể mà là khái niệm bao quát nhiều vấn đề xảy ra tại khớp gối, từ viêm nhiễm nhẹ đến tổn thương nghiêm trọng hơn. Theo các chuyên gia y tế, khớp gối được hình thành từ sự kết nối giữa xương đùi, xương chày và xương bánh chè, được hỗ trợ bởi hệ thống sụn, dây chằng, gân cơ và bao khớp. Cấu trúc này hoạt động như một bản lề linh hoạt, giúp cơ thể thực hiện các động tác cơ bản như đi lại, chạy nhảy hay ngồi xổm. Tuy nhiên, do phải chịu tải trọng lớn từ cơ thể và thường xuyên vận động, khớp gối rất dễ bị tổn thương, dẫn đến các bệnh lý liên quan.
Cụ thể, bệnh khớp gối có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân phổ biến, khiến cấu trúc khớp bị ảnh hưởng. Ví dụ, thoái hóa khớp gối xảy ra khi sụn khớp bị mòn dần theo thời gian, thường gặp ở người trên 50 tuổi do lão hóa tự nhiên. Ngoài ra, viêm khớp gối có thể do nhiễm khuẩn, rối loạn tự miễn hoặc chấn thương, dẫn đến tình trạng viêm nhiễm và tích tụ dịch trong khớp. Một số trường hợp khác như gout – sự tích tụ acid uric – cũng gây tổn thương tại khớp gối, với các tinh thể lắng đọng gây đau đớn. Theo Ông Nguyễn Thành Danh, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, trong y học cổ truyền, bệnh khớp gối thường liên quan đến sự mất cân bằng âm dương, khí huyết không thông, khiến khớp bị tắc nghẽn và suy yếu. Ông nhấn mạnh rằng, dù nguyên nhân là gì, việc nhận biết sớm qua cấu trúc và chức năng khớp sẽ giúp tránh tình trạng tiến triển nặng hơn.
Ngoài ra, các yếu tố nguy cơ như béo phì, làm việc nặng nhọc hoặc chơi thể thao sai cách cũng góp phần làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Khớp gối phải chịu lực gấp 4-5 lần trọng lượng cơ thể khi chạy nhảy, nên bất kỳ sự mất cân bằng nào cũng có thể dẫn đến tổn thương. Trong thực tế, bệnh khớp gối có thể diễn ra âm thầm, ban đầu chỉ là những cơn khó chịu nhẹ, nhưng dần dần ảnh hưởng đến khả năng di chuyển. Hiểu rõ định nghĩa này giúp người đọc nắm được bản chất vấn đề, từ đó chú ý hơn đến sức khỏe khớp gối của mình.
Dấu hiệu nhận biết bệnh khớp gối
Dấu hiệu nhận biết bệnh khớp gối thường xuất hiện dần dần hoặc đột ngột tùy theo nguyên nhân, nhưng chúng đều liên quan đến sự thay đổi trong cảm giác và chức năng của khớp. Theo các tài liệu y khoa, việc chú ý đến những biểu hiện bất thường sớm có thể giúp phát hiện vấn đề kịp thời, tránh ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Ông Nguyễn Thành Danh từ Dược Bình Đông lưu ý rằng, trong Đông y, các dấu hiệu này thường phản ánh sự ứ trệ khí huyết hoặc phong hàn xâm nhập, và việc quan sát kỹ lưỡng sẽ hỗ trợ chẩn đoán chính xác hơn.
Cụ thể, bạn có thể nhận biết bệnh khớp gối qua các biểu hiện phổ biến sau:
- Đau nhức tại vùng gối: Đây là dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất, thường tăng lên khi vận động như đi bộ, lên xuống cầu thang hoặc đứng lâu. Đau có thể âm ỉ hoặc dữ dội, đặc biệt vào ban đêm hoặc khi thay đổi thời tiết.
- Sưng và đỏ khớp: Khu vực quanh gối trở nên sưng to, nóng ran khi chạm vào, kèm theo cảm giác căng tức. Điều này thường xảy ra do viêm nhiễm hoặc tích tụ dịch khớp.
- Cứng khớp, đặc biệt buổi sáng: Khớp gối khó cử động sau khi ngủ dậy, có thể kéo dài từ 30 phút đến vài giờ, khiến việc di chuyển ban đầu trở nên khó khăn.
- Tiếng kêu lạ khi vận động: Nghe thấy âm thanh lạo xạo, lục cục hoặc lách tách khi co duỗi chân, thường do sụn khớp bị mòn hoặc ma sát bất thường.
- Hạn chế biên độ vận động: Khó khăn trong việc co hoặc duỗi chân hoàn toàn, dẫn đến tư thế đi khập khiễng hoặc không thể ngồi xổm.
- Yếu khớp và mất ổn định: Cảm giác khớp lỏng lẻo, dễ ngã khi đứng hoặc đi lại, đặc biệt sau chấn thương.
- Đau tăng khi hoạt động, giảm khi nghỉ ngơi: Cơn đau thường nặng hơn sau các hoạt động hàng ngày, nhưng cải thiện khi nằm nghỉ, trừ trường hợp viêm nặng.
Những dấu hiệu này có thể khác nhau tùy theo loại bệnh cụ thể, như trong thoái hóa khớp gối, đau thường tăng dần theo thời gian, trong khi viêm khớp gối có thể kèm theo sốt nhẹ nếu do nhiễm khuẩn. Ông Nguyễn Thành Danh chia sẻ rằng, tại Dược Bình Đông, các chuyên gia thường khuyên nên theo dõi chặt chẽ những biểu hiện này để có hướng xử lý phù hợp, đồng thời nhấn mạnh vai trò của các thảo dược tự nhiên trong việc hỗ trợ sức khỏe xương khớp một cách an toàn.
Các loại bệnh khớp gối phổ biến và dấu hiệu đặc trưng
Để hiểu sâu hơn, bệnh khớp gối có thể được phân loại thành một số dạng chính, mỗi loại có dấu hiệu nhận biết riêng biệt nhưng đều ảnh hưởng đến chức năng khớp. Việc phân biệt giúp người đọc dễ dàng tự đánh giá tình trạng của mình dựa trên các biểu hiện cụ thể.
Ví dụ, viêm khớp gối thường bắt đầu bằng đau nhức kèm cứng khớp, đặc biệt rõ rệt vào buổi sáng hoặc khi thời tiết lạnh ẩm. Dấu hiệu này có thể kèm theo sưng đỏ và nóng, phản ánh tình trạng viêm nhiễm bên trong. Trong khi đó, thoái hóa khớp gối – dạng phổ biến nhất ở người cao tuổi – biểu hiện qua đau tăng dần khi vận động, tiếng kêu khớp và hạn chế di chuyển. Còn với gout tại khớp gối, cơn đau thường đột ngột, dữ dội vào ban đêm, kèm sưng to và đỏ ửng.
Ngoài ra, tổn thương do chấn thương như đứt dây chằng có thể gây đau tức thì, mất ổn định khớp và sưng nhanh chóng. Theo góc nhìn Đông y từ Ông Nguyễn Thành Danh, các loại này đều liên quan đến sự suy yếu của tạng phủ, và việc nhận biết dấu hiệu sớm giúp duy trì sự cân bằng cho cơ thể. Tại Dược Bình Đông, các sản phẩm từ thảo dược như cao hổ cốt hay các bài thuốc cổ truyền được nghiên cứu để hỗ trợ xương khớp, góp phần nâng cao nhận thức về sức khỏe tự nhiên.
Tóm lại, bệnh khớp gối là vấn đề cần được chú ý sớm qua định nghĩa và dấu hiệu nhận biết. Nếu các biểu hiện kéo dài hơn 2-3 tuần hoặc kèm theo triệu chứng nghiêm trọng như sốt cao, biến dạng khớp, bạn nên tham khảo ý kiến chuyên gia y tế để có chẩn đoán chính xác. Với sự tham vấn từ chuyên gia như Ông Nguyễn Thành Danh tại Dược Bình Đông, bài viết hy vọng mang đến thông tin hữu ích, giúp bạn bảo vệ sức khỏe khớp gối hiệu quả.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Tác giả: Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp.
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.
Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital, Medlatec
Lương Y Nguyễn Thành Danh 