Tìm hiểu cách chữa Bệnh viêm đa khớp tại nhà an toàn, hiệu quả theo góc nhìn Đông y cùng chuyên gia Nguyễn Thành Danh – Dược Bình Đông. Giảm đau, phục hồi vận động và nâng cao sức khỏe xương khớp tự nhiên.
1. Mở đầu: Khi cơn đau khớp trở thành nỗi ám ảnh
Trong hơn ba mươi năm gắn bó với nghề Đông y, tôi đã gặp không ít người bệnh đến với đôi bàn tay sưng đỏ, những khớp ngón tay cứng đờ, đau nhức suốt đêm. Nhiều người chỉ mong có thể tự co duỗi tay chân bình thường như trước, nhưng cơn đau của viêm đa khớp khiến điều đó trở nên khó khăn.
Điều khiến tôi trăn trở nhất không chỉ là những cơn đau thể xác, mà là sự mệt mỏi trong tâm lý – khi người bệnh mất niềm tin rằng có thể tự mình cải thiện. Thực tế, nếu hiểu đúng nguyên nhân và biết cách chăm sóc tại nhà, viêm đa khớp hoàn toàn có thể kiểm soát được, giúp khớp dần linh hoạt, giảm viêm, giảm đau, và phục hồi chức năng.
2. Hiểu đúng về viêm đa khớp để chữa đúng cách
Viêm đa khớp là tình trạng viêm xảy ra ở nhiều khớp cùng lúc, thường gặp nhất ở tay, vai, đầu gối, cổ tay và lưng. Ở góc nhìn Đông y, đây là bệnh thuộc phạm trù “chứng tý” – tức tà khí (phong, hàn, thấp, nhiệt) xâm nhập vào kinh lạc, làm tắc nghẽn lưu thông khí huyết. Khi khí huyết không thông, khớp sẽ sưng đau, cứng và biến dạng.
Nếu chỉ điều trị phần ngọn, như dùng thuốc giảm đau tức thời, bệnh sẽ tái phát nhanh. Đông y chú trọng “trị tận gốc”, tức vừa khu phong, tán hàn, trừ thấp, vừa bổ can thận – mạnh gân cốt để khớp được nuôi dưỡng lâu dài. Chính vì vậy, việc chữa trị tại nhà cũng cần tuân theo nguyên tắc này, không nên nóng vội hay lệ thuộc vào thuốc tây quá mức.
3. Cách chữa viêm đa khớp tại nhà theo Đông y
3.1. Chườm thảo dược – giảm đau, thông kinh hoạt lạc
Một trong những phương pháp dân gian được nhiều người áp dụng là chườm ngải cứu rang muối hoặc chườm gừng tươi. Nhiệt ấm giúp làm giãn mạch, tăng tuần hoàn máu tại chỗ, còn tinh chất ngải cứu và gừng có tác dụng kháng viêm, giảm sưng đau tự nhiên.
Bạn có thể rang một nắm ngải cứu với muối hột, bọc trong khăn mỏng rồi chườm trực tiếp lên vùng khớp đau 15–20 phút mỗi ngày. Tuy nhiên, đừng để nhiệt quá nóng vì dễ gây bỏng rát – tôi từng gặp vài bệnh nhân vì quá nôn nóng mà khiến vùng khớp tổn thương nặng hơn.
3.2. Ngâm chân nước ấm với gừng hoặc muối thảo dược
Ngâm chân là cách “hạ hỏa – thông khí huyết” quen thuộc trong Đông y. Việc ngâm chân trước khi ngủ không chỉ giúp giảm đau khớp gối và khớp cổ chân, mà còn cải thiện giấc ngủ, giảm co cứng cơ.
Hãy đun 1 lít nước cùng vài lát gừng tươi, một nhúm muối hột, đổ ra thau, chờ nước còn khoảng 40°C rồi ngâm chân 15–20 phút. Nếu có thể, xoa bóp nhẹ nhàng vùng cổ chân và bàn chân để tăng lưu thông máu – hiệu quả giảm đau sẽ rõ hơn sau vài tuần.
3.3. Duy trì vận động nhẹ nhàng mỗi ngày
Tôi từng gặp một bệnh nhân nữ 58 tuổi ở Bình Dương, sau khi bị viêm đa khớp đã ngại cử động, khiến khớp cứng dần và teo cơ. Khi tôi hướng dẫn bà tập nhẹ 10 phút buổi sáng với các động tác co duỗi, kết hợp hít thở sâu, chỉ sau 3 tuần khớp đã linh hoạt hơn nhiều.
Trong Đông y, “động tắc sinh khí, tĩnh tắc sinh bệnh” – nghĩa là khi cơ thể vận động, khí huyết lưu thông, tà khí không có cơ hội ứ đọng. Vì thế, hãy tập yoga, bơi lội, hoặc đi bộ nhẹ 20 phút mỗi ngày để duy trì sức khỏe khớp.
3.4. Điều chỉnh ăn uống theo nguyên tắc “bổ can thận – mạnh gân cốt”
Thực phẩm đóng vai trò không nhỏ trong quá trình hồi phục khớp. Người bị viêm đa khớp nên hạn chế đồ lạnh, rượu bia, thức ăn nhiều dầu mỡ, vì những thứ này dễ kích thích phản ứng viêm.
Thay vào đó, hãy tăng cường thực phẩm giàu Omega-3, canxi, vitamin D và E như cá hồi, đậu nành, rau xanh đậm, sữa chua, mè đen. Đông y cũng khuyên dùng thêm đỗ trọng, cốt toái bổ, tang ký sinh – những vị thuốc giúp bổ thận, mạnh gân xương, rất tốt cho người đau khớp lâu năm.
4. Sai lầm thường gặp khi tự chữa tại nhà
Một số người bệnh vì nóng ruột đã dùng thuốc giảm đau kéo dài mà không theo chỉ định, hoặc xoa bóp bằng rượu thuốc tự ngâm không rõ thành phần. Những cách này có thể khiến khớp bị kích ứng, phồng rộp hoặc ảnh hưởng gan thận.
Điều quan trọng là phải hiểu rằng viêm đa khớp là bệnh mạn tính, cần điều chỉnh từ từ, chứ không thể hết ngay. Khi điều trị tại nhà, bạn nên lắng nghe cơ thể: nếu sưng đau nhiều, khớp biến dạng hoặc khó vận động, hãy đến cơ sở y tế chuyên khoa để được kiểm tra chính xác.
5. Hỗ trợ điều trị bằng dược liệu tự nhiên – giải pháp an toàn và bền vững
Trong Đông y, việc kết hợp các vị thuốc có tác dụng bổ khí huyết – mạnh gân xương – khu phong trừ thấp được xem là nền tảng quan trọng. Từ kinh nghiệm nhiều năm điều trị, tôi nhận thấy sự kết hợp của Dây đau xương, Đỗ trọng, Độc hoạt, Ngưu tất, Tang ký sinh, Cốt toái bổ mang lại hiệu quả giảm đau, giảm sưng, tăng cường nuôi dưỡng sụn khớp rất rõ rệt.
Ngày nay, thay vì phải tự sắc thuốc cầu kỳ, người bệnh có thể sử dụng Thảo Linh Tiên của Dược Bình Đông – sản phẩm được bào chế từ những dược liệu trên, sản xuất theo quy trình hiện đại nhưng vẫn giữ trọn tinh túy Đông y. Tôi đã khuyên nhiều bệnh nhân dùng thử kết hợp cùng chế độ tập luyện và ăn uống hợp lý, kết quả cho thấy khớp bớt sưng, giấc ngủ ngon hơn, tinh thần thoải mái hơn.
Điều đáng quý là Thảo Linh Tiên không chỉ giúp giảm đau tạm thời mà còn hỗ trợ cải thiện gốc bệnh – giúp gân cốt được nuôi dưỡng từ bên trong, đúng như triết lý “bổ chính khu tà” trong Đông y.
6. Kết luận: Kiên trì là chìa khóa để khớp khỏe lại
Chữa viêm đa khớp tại nhà không phải là con đường ngắn, nhưng là hành trình bạn hoàn toàn có thể chủ động. Sự kiên trì trong từng thói quen nhỏ – từ chườm thảo dược, ngâm chân, tập luyện nhẹ nhàng, ăn uống điều độ, đến việc kết hợp thảo dược hỗ trợ – chính là “liều thuốc quý” giúp cơ thể dần hồi phục.
Như tôi vẫn thường nói với bệnh nhân: “Thuốc tốt đến đâu mà tâm chưa tĩnh, thân chưa thuận thì bệnh cũng khó lui.” Hãy kiên nhẫn, lắng nghe cơ thể mỗi ngày và chọn phương pháp tự nhiên, an toàn – bởi cơ thể có khả năng tự chữa lành, chỉ cần bạn cho nó cơ hội.
Câu hỏi thường gặp
1. Viêm đa khớp có nên tập thể dục không?
Có. Người bệnh nên tập các bài vận động nhẹ như yoga, bơi, đi bộ. Việc duy trì vận động giúp khí huyết lưu thông, giảm cứng khớp và cải thiện linh hoạt.
2. Chườm nóng hay chườm lạnh tốt hơn?
Với viêm đa khớp mạn tính, nên chườm nóng bằng ngải cứu hoặc gừng. Chườm lạnh chỉ phù hợp trong giai đoạn khớp sưng cấp tính để giảm viêm.
3. Dùng thảo dược có thay thế thuốc Tây được không?
Không nên tự ý ngưng thuốc Tây nếu đang điều trị. Thảo dược có thể kết hợp hỗ trợ, giúp giảm phụ thuộc vào thuốc giảm đau, nhưng cần tham khảo ý kiến chuyên gia Đông y.
4. Người trẻ bị viêm đa khớp có nguy hiểm không?
Có. Viêm đa khớp ở người trẻ thường do tự miễn hoặc lối sống không lành mạnh. Nếu không điều trị sớm, có thể dẫn đến cứng khớp, teo cơ, hoặc ảnh hưởng đến nội tạng.
Thông tin của Lương y Nguyễn Thành Danh
Tác giả: Ông Nguyễn Thành Danh, truyền nhân đời thứ 4 dòng họ Lương y Nguyễn Văn Thơm, chuyên gia Đông y tại Dược Bình Đông, giàu kinh nghiệm điều trị các bệnh lý xương khớp.
Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y
(*) Bản quyền bài viết thuộc về Dược Bình Đông. Khi chia sẻ, cần trích dẫn nguồn đầy đủ: “Tác giả: Lương y Nguyễn Thành Danh – Nguồn: Dược Bình Đông – Kiến thức sức khỏe từ Đông y”. Các bài viết trích nguồn không đầy đủ, ví dụ: “Theo Dược Bình Đông” hoặc tương tự, đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.Nguồn Tham khảo: Vinmec, Nhà thuốc Long Châu, Tâm Anh Hospital
Lương Y Nguyễn Thành Danh 